STEM Yazı Dizisi – 9
STEM Eğitimi’nde Ölçme ve Değerlendirme
Kaldığımız yerden devam edecek olursak Ölçme – Değerlendirme konusunda STEM, düşünülmesi gereken birçok sorunu ortaya koyuyor. ‘Geri bildirim süreci, öğretmenin değişen rolü, öğrenme süreci ile ölçme değerlendirme sürecinin birbirinden ayrılmaması’ hali hazırda konuştuğumuz ölçme değerlendirme kriterlerinden.
Farklı ölçme-değerlendirme araçları, sınıf içi ölçme değerlendirme araçları hazırlama yöntemleri, süreç ve sonuç odaklı değerlendirmeler elbette konuşulması gereken konulardan. Fakat, söz konusu STEM Eğitimi olunca ürün oldukça önemli bir yere oturuyor ve değerlendirmesi de o derece önemli hale geliyor. Aktif Öğrenme Ortamları ve Metotlar, yazımızda bahsettiğimiz ürünün etkinlik içindeki görevi bizim için önemli bir kriter. İleride konuşacağımız STEM ve Maker konusu için de önemli bir ayrım noktası.
Öğrencileri aynı kefeye koymaktan vaz geçtiğimizde hepsinin birbirinden çok farklı olduğunu kolayca fark ediyoruz. Sorularımıza geri dönersek:
Proje’de ortaya çıkan ürün ile öğrenci başarısı ne kadar orantılı olmalıdır?
Öğrenme süreci çıkan ürünle mi tamamlanmalı, yoksa ürün ortaya çıkarmak sürecin parçalarından biri mi olmalı?
Kullandığımız araca göre farklılık gösterse de ürün STEM’in özellikle de mühendislik basamağının en önemli çıktısı. Ancak sınıf içinde olduğumuzu ve her öğrencinin sınıfa aynı ilgi, geçmiş beceri ve benzer hedeflerle gelmediğini düşünürsek hepsinden benzer kalitede ürünler beklemek hata olacaktır. Başarı kriterlerini belirlerken bu durumu göz önünde bulundurmak, kaliteli bir öğrenme süreci planlamanın en önemli adımı olarak karşımıza çıkmalıdır. Bu duruma birden fazla çözümle destek olabiliyoruz.
İlk olarak planladığımız rubriklerde öğrencilerden beklentilerimizi net ve anlaşılır bir şekilde dile getirmemiz gerekiyor. Buradaki sanat ise beklentilerimizi net bir şekilde dile getirirken öğrencinin yaratıcılığına da ket vurmamaktan geçiyor.
İkinci çözümümüz ürünü öğrenme sürecinin gerçekleştiği an olarak değil, öğrenme sürecinin bir sonucu olarak ortaya konulmasını sağlamak. Özetle, bir öğrencinin kontrplaktan yapılmış bir evde ısı yalıtımı yapabilmesi önemli bir beceridir. Öğrenci farklı malzemeleri dener, deneyler yapar, ticari ürünleri ve hammaddeleri araştırır, ısı yalıtımının nelere bağlı olduğunu araştırır. Bu kadar kapsamlı bir öğrenme süreci gerçekleşirken öğretmenin başarı kriterinin “yalıtım yapılmamış ev ile yalıtımlı ev arasında 15oC sıcaklık farkı olmalıdır.” Yönergesine bağlı olduğunu düşünelim. Bu durumda eğer öğrenci 13oC sıcaklık farkına ulaştıysa başarısız kabul edilecektir.
İkinci çözüme bağlı bir üçüncü çözüm olarak da yan görevler veya yan ürünler devreye giriyor. Nedir bu yan ürünler? Bir fizik öğretmeni olarak, aklıma ilk gelen ürün deney raporu. Benzer şekilde, ürün sunumları, portfolyolar, ürünü tanıtan videolar… Bu çözümümüzün iki farklı faydası olduğuna inanıyorum. İlk olarak beklenen ürün ortaya çıkmadığında öğrencinin süreç boyunca edindiği bilgi ve beceriler için bir kanıt sunma imkanı yaratmış oluyoruz. Bir diğer faydası ise farklı öğrenen, ya da farklı ilgisi olan öğrencilere alternatifler sunabilmil oluyoruz. “Hocam ben gazeteci olmak istiyorum, ısı yalıtımlı ev yapmamın bana ne faydası olacak?” diyecek öğrenciye “o zaman sen de grubunun yaptığı ev için hem reklam hem de haber değeri taşıyan 5 dakikalık bir video hazırla ve çalışma sürecinizi bize anlat” diyebilme özgürlüğü eğitim sürecinden her öğrencinin faydalanmasını sağlıyor. Elbette uzmanlardan fikir alınarak hazırlanmış rubrikler ve/veya dengeli kurulmuş gruplar yan görevlerde başarıya ulaşmak için önemli kriterlerden.
STEM Öğretmen sürecinde konuştuğumuz NGSS (Next Generation Science Standards) ve benzer oluşumların öğretmenlere sunduğu Sınıf İçi Değerlendirme Aracı Planlama Diagramı, gibi araçlarla yukarıda bahsettiğimiz çözümlerin birleşiminden öğrencilerin öğrenme sürecini destekleyen değerlendirme araçları planlayabiliriz.
Sonuç olarak hazırladığımız değerlendirme aracı için kendimize soracağımız aşağıdaki sorularla güzel bir STEM Etkinliğini, kaliteli bir ölçme değerlendirme planı ile taçlandırmak bizim için mümkün olacaktır.
Previous Article
Aktif Öğrenme Ortamları ve MetotlarNext Article
Bütünleşik Müfredatlar ile Bir Taşla 5 Kuş